در سال ۱۹۲۶ ستاره شناس مشهور ادوین هابل طبقه‌بندی مورفولوژیکی خود را برای کهکشان ها ارائه داد. این طبقه بندی کهکشان ها را بر اساس شکل به سه دسته تقسیم می‌کند : بیضوی ، مارپیچی و عدسی شکل. از آن زمان تا کنون ستاره شناسان وقت و تلاش خود را صرف فهم این موضوع کرند که کهکشان ها چگونه در طی میلیارد ها سال به این شکل و شمایل رسیده‌اند.
یکی از نظریه هایی که بسیار طرفدار دارد این است که کهکشان ها در اثر ادغام شدن تغییر شکل می‌دهند. به عبارت بهتر توده هایی از ستارگان که با نیروی گرانش متقابل به یکدیگر متصل هستند ، یکی می‌شوند و اندازه و شکل کهکشان ها را در طول زمان تغییر می‌دهند.
این مطالعه با عنوان "نحوه چرخش هسته کهکشان ها در Z=2.5 " در مجله the Astrophysical Journal Letters به چاپ رسیده است.
این مطالعه به رهبری کن-ایچی-تاداکی ، محقق موسسه مکس پلانک آلمان در زمینه فیزیک فرازمینی ها و هم‌چنین عضو رصدخانه ملی نجومی ژاپن (NAOJ) ، به رصد و مطالعه کهکشان های دوردست می پردازد تا به درک درستی از نحوه دگرگونی کهکشان ها برسد.
تصویر زیر دیاگرامی است از نحوه تکامل کهکشان ها (Credit : NAOJ)
در این روش از تلسکوپ های زمینی برای مطالعه ۲۵ کهکشان که در فاصله ۱۱ میلیارد سال نوری از زمین هستند استفاده شده است. به عبارت بهتر محققان از این فاصله فرآیند های مربوط به ۱۱ میلیارد سال پیش این کهشان ها را میبینند ، یعنی چیزی حدود ۳ میلیارد سال بعد از بیگ بنگ.
این زمان، دوره شکل گیری اولیه کهکشان ها در جهان بوده است و پایه و اساس آنها در حال شکل‌گیری بوده است. آقای تاداکی در کنفرانس خبری NAOJ این موضوع را این‌گونه تشریح کرد :
به نظر می‌رسد کهکشان های بیضوی شکل عظیم در اثر برخورد با کهکشان های عدسی شکل کوچکتر، تشکیل شده‌اند. اما این موضوع که همه‌ی کهکشان های بیضوی شکل در نتیجه یک برخورد شکل گرفته باشند قطعی نیست. این امکان وجود دارد که راهی جایگزین برای شکل گیری وجود داشته باشد.
دریافت نور کمی که از این کهکشان ها به سمت ما می‌آید کار آسانی نیست و تیم تحقیقاتی به کمک سه تلسکوپ زمینی بر این مشکل فائق آمدند. آنها کار خود را با تلسکوب ۸.۲ متری Subaro متعلق به NAOJ در هاوایی شروع کردند تا بدین وسیله بتوانند آن ۲۵ کهکشان را رصد کنند.
سپس آنها از تلسکوپ فضایی هابل، که به طور مشترک به ناسا و سازمان فضایی اروپا تعلق دارد، بهره گرفتند و پس از آن از تلسکوپ آلما در شیلی استفاده کردند. در این پروسه تلسکوپ فضایی هابل مسئول به دام انداختن نور کم کهکشان ها بود (که به ۱۱ میلیارد سال پیش بودند) و تلسکوپ آلما مسئول مشاهده امواج کوچکتر از یکی میلیمتر منتشر شده از ابرهای سرد و گرد و غبار کیهانی بود؛ جایی که ستارگان در حال تشکیل بودند. با ترکیب این دو ، تیم تحقیقاتی توانست تصویری دقیق از نحوه شکل گیری این کهکشان ها در ۱۱ میلیارد سال قبل به دست آورد.
تصویر زیر از رصد کهکشان هایی در ۱۱ میلیارد سال نوری دورتر از ما توسط تلسکوپ ها هابل و آلما حاصل شده است.
تصاویر کهکشان هابل نشان می‌داد که کهکشان های اولیه توسط یک جزء عدسی مانند شکل گرفته اند. همپنین بخش مرکزی محدب را میتواند حلقه رابطی میان کهکشان های ماپیچی و عدسی قلمداد کرد.
تلسکوپ آلما در مرکز این کهکشان ها مخارنی از گاز و گرد و غبار عظیم مشاهده کرد که این موضوع با سرعت زیاد تشکیل ستارگان در‌آنجا همخوانی دارد.
برای بررسی این احتمال که تشکیل کهکشان ها نتیجه ادغام بوده است یا خیر ، تیم تحقیقاتی از تلسکوپ VLT که در شیلی واقع بود استفاده کردند. آنها اطمینان حاصل کردند که درآن زمان هیچگونه برخورد عظیمی میان کهکشان ها رخ نداده است.
آقای تاداکی در این زمینه توضیح می‌دهد :
ما در اینجا شواهدی به دست آورده ایم که نشان می‌دهد هسته های چگال کهکشان ها میتوانند بدون رخ دادن هیچگونه برخوردی میان کهکشان ها شکل بگیرند. یک فرضیه این است که تشکیل ستاره ها در مرکز کهکشان ها عامل افزایش چگالی این بخش ها بوده است.
این یافته ها میتواند منجمان را به تجدید نظر در نظریات مربوط به شکل‌گیری و تکامل کهکشانها سوق دهد. با این تفاسیر نحوه تشکیل مرکز محدب کهکشان ها و بازو های مارپیچی نیز می تواند بار دیگر مورد بررسی قرار بگیرد.
کسی چه می‌داند، شاید ستاره شناسان با ادامه دادن مسیر این یافته ها سرانجام دریابند که در چند میلیارد سال آینده چه اتفاقی در پی برخورد محتمل راه شیری با کهکشان آندرومدا رخ خواهد داد.
مانند گذشته ، هرچه بیشتر در کائنات جستجو کنیم ، رموز بیشتری برای ما آشکار می‌شود. هر چه این یافته ها بیشتر با انتظارات و فرضیات ما تقابل داشته باشند ، ما به درک صحیح‌تری خواهیم رسید.
ثبت یک نظر
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای الزامی مشخص شده اند *
ورود / ثبت نام با حساب گوگل